Najnowsze artykuły
- Artykuły„Dobry kryminał musi koncentrować się albo na przestępstwie, albo na ludziach”: mówi Anna SokalskaSonia Miniewicz1
- ArtykułyDzień Dziecka już wkrótce – podaruj małemu czytelnikowi książkę! Przegląd promocjiLubimyCzytać1
- ArtykułyKulisy fuzji i strategii biznesowych wielkich wydawców z USAIza Sadowska3
- ArtykułyTysiące audiobooków w jednym miejscu. Skorzystaj z oferty StorytelLubimyCzytać1
Popularne wyszukiwania
Polecamy
Jan Kochanowski
Źródło: By Józef Buchbinder - http://www.polona.pl/dlibra/doccontent2?id=6548&dirids=1, Domena publiczna, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=4825192
Znany jako: Jan z Czarnolasu
97
6,5/10
Urodzony: 01.01.1530Zmarły: 22.08.1584
Polski poeta epoki renesansu, tłumacz, prepozyt kapituły katedralnej poznańskiej w latach 1564–1574, poeta nadworny Stefana Batorego w 1579 roku, sekretarz królewski i wojski sandomierski w latach 1579–1584. Uważany jest za jednego z najwybitniejszych twórców renesansu w Europie i poetę, który najbardziej przyczynił się do rozwoju polskiego języka literackiego.
W swojej twórczości łączył inspiracje pochodzące z różnych nurtów filozoficznych: neoplatońskie, neoarystotelesowskie, neostoickie, epikurejskie, sokratejsko-sceptyczne, erazmiańsko-ireniczne, ogólnochrześcijańskie. Lista jego dzieł obejmuje kilkaset utworów, w znacznej części wierszowanych, pisanych w języku polskim i po łacinie: 301 fraszek, 59 pieśni, wierszowanych tragedii, przekładu 150 psalmów oraz wielu innych. Nadrzędnym celem literackim poety było stworzenie dzieła literackiego doskonałego pod względem formalnym i treściowym przy wykorzystaniu ówczesnych polskich norm stylistyczno-językowych oraz skodyfikowanych zasad poetyk antycznych i renesansowych. Zachowywał przy tym równowagę między zbytnią archaizacją a nadmierną modernizacją języka. Jako pierwszy stosował gatunki liryczne nie przeznaczone bezpośrednio do śpiewu, wprowadzając do nich nowe rozmiary wierszowe i odmiany stroficzne. Forma wierszowa stała się dla Kochanowskiego ważnym elementem tekstu, podkreślała zmianę tematu oraz nastroju utworu.
W swojej twórczości łączył inspiracje pochodzące z różnych nurtów filozoficznych: neoplatońskie, neoarystotelesowskie, neostoickie, epikurejskie, sokratejsko-sceptyczne, erazmiańsko-ireniczne, ogólnochrześcijańskie. Lista jego dzieł obejmuje kilkaset utworów, w znacznej części wierszowanych, pisanych w języku polskim i po łacinie: 301 fraszek, 59 pieśni, wierszowanych tragedii, przekładu 150 psalmów oraz wielu innych. Nadrzędnym celem literackim poety było stworzenie dzieła literackiego doskonałego pod względem formalnym i treściowym przy wykorzystaniu ówczesnych polskich norm stylistyczno-językowych oraz skodyfikowanych zasad poetyk antycznych i renesansowych. Zachowywał przy tym równowagę między zbytnią archaizacją a nadmierną modernizacją języka. Jako pierwszy stosował gatunki liryczne nie przeznaczone bezpośrednio do śpiewu, wprowadzając do nich nowe rozmiary wierszowe i odmiany stroficzne. Forma wierszowa stała się dla Kochanowskiego ważnym elementem tekstu, podkreślała zmianę tematu oraz nastroju utworu.
6,5/10średnia ocena książek autora
9 429 przeczytało książki autora
2 253 chce przeczytać książki autora
86fanów autora
Zostań fanem autoraSprawdź, czy Twoi znajomi też czytają książki autora - dołącz do nas
Książki i czasopisma
- Wszystkie
- Książki
- Czasopisma
Odprawa posłów greckich. Transkrypcja na współczesną polszczyznę
Jan Kochanowski
6,9 z 19 ocen
38 czytelników 6 opinii
2023
Pismo. Magazyn opinii nr 1 (61) / 2023
Jan Kochanowski, Charles Bukowski
7,3 z 23 ocen
36 czytelników 0 opinii
2023
„Fraszka z każdej strony…”. (Nie)przejrzystość. Wiersze
Jan Kochanowski
6,8 z 4 ocen
7 czytelników 0 opinii
2019
Antologia poezji polskiej
Jan Kochanowski, Cyprian Kamil Norwid
8,5 z 22 ocen
148 czytelników 1 opinia
2017
Fraszki. Pieśni. Treny. Odprawa posłów greckich
Jan Kochanowski
8,3 z 6 ocen
13 czytelników 1 opinia
2017
Psalmy polskie czasu reformy. Tetrapla łódzka na 500 lat Reformacji
Jan Kochanowski, praca zbiorowa
0,0 z ocen
1 czytelnik 0 opinii
2017
Antologia poezji staropolskiej
Jan Kochanowski, Jan Andrzej Morsztyn
6,9 z 17 ocen
49 czytelników 1 opinia
2011
Powiązane treści
Rozmowy
18
Aktualności
Konrad Wrzesiński
24
Matura 2024 z języka polskiego. Jakie były lektury?
Aktualności
Konrad Wrzesiński
454
Bez Jana Pawła II, ale z Tokarczuk. Zmiany na liście lektur
Aktualności
Konrad Wrzesiński
21
Egzamin ósmoklasisty z polskiego. Jakie były lektury?
Za uczniami pierwsza część egzaminu ośmioklasisty – trzydniowego maratonu, który rozpoczął się egzaminem z języka polskiego. Mamy pierwsze przecieki dotyczące lektur, które...
Publicystyka
Marcin Waincetel
4
Klasyka kultury i konteksty z popkultury, czyli przygotowania do matury – poradnik dla wszystkich
Niektórzy mówią, że matura to bzdura, inni, że to najważniejszy, bo pierwszy egzamin dojrzałości. Jaka jest prawda? Majowe wyzwanie to nie tylko sprawdzenie wiedzy i umiejętności,...
Publicystyka
Remigiusz Koziński
42
Pisarze patronami nazw ulic. Polscy pisarze i poeci na początek
Temat wydawał się prosty. Nic bardziej banalnego, jak sprawdzić, którzy pisarze i poeci patronują ulicom. Jak zwykle w tego typu sytuacjach, im bliższa perspektywa, tym problem...
Publicystyka
Marcin Waincetel
6
Nowoczesna poezja współczesna, czyli slam poetycki
Jaka jest polska poezja XXI wieku? Gdzie znajduje się jej centrum? Gdzie kulturowe źródło? I do kogo właściwie dociera? Odpowiedzi mogą być nieoczywiste. Bo wydaje się, że to, co...
Popularne cytaty autora
Cytat dnia
Wy, którzy pospolitą rzeczą władacie, A ludzką sprawiedliwość w ręku trzymacie, Wy mówię, którym ludzi paść poruczono I zwirzchności nad ...
Wy, którzy pospolitą rzeczą władacie, A ludzką sprawiedliwość w ręku trzymacie, Wy mówię, którym ludzi paść poruczono I zwirzchności nad stadem bożym zawierzono: Miejcie to przed oczyma zawżdy swojemi, Żeście miejsce zasiedli boże na ziemi, Z którego macie nie tak swe własne rzeczy, Jako wszytek ludzki mieć rodzaj na pieczy.
14 osób to lubi
Najnowsze opinie o książkach autora
Antologia poezji staropolskiej Jan Kochanowski
6,9
Dobre oparcowanie, ale to nie zmienia faktu, że opracowania czyta się jako podsumowanie lektury, a nie jako drogę na skróty. Zdecydowanie, jednak można wyuczyć się na pamięć o co chodziw utworach zamiast na maturze próbnej, czy już tej właściwej strzelić gafę i znadinterpretować utwór. Albo chociażby postanowić myśleć nieszablonowo.
Fraszki. Pieśni. Treny. Odprawa posłów greckich Jan Kochanowski
8,3
Utwory Kochanowskiego, to literatura najwyższych lotów. Z arcywybitności Kochanowskiego trzeba sobie zdać sprawę, ponieważ jest on de facto ojcem języka polskiego. Literatura polska przed Kochanowskim jest iście mizerna... pełna obcych i gwarnych naleciałości, najczęściej mało literacka, a jeśli już, to najwyżej stricte religijna. Nawet Rej wypada dość licho w porównaniu do Kochanowskiego- jego utwory są prostsze literacko, bardziej niezrozumiałe dla współczesnego czytelnika i znacznie mniej kunsztowne. Choć język oczywiście przez następne stulecia ewoluował, to do XIX wieku poezja Kochanowskiego była wzorcowa i niedościgniona. Na wyższy poziom wniósł nasz język dopiero Adam Mickiewicz.
Nie oznacza to jednak, że Kochanowski jest prosty w odbiorze. Bądź, co bądź, mamy tutaj do czynienia ze staropolskim. Zrozumienie Jana z Czarnolasu wymaga pewnej erudycji: znajomości utworów klasycznych (za podstawę biorąc Horacego, Homera, Anakreonta i Wergiliusza),a także dość biegłej orientacji w greckiej mitologii i historii. Większość przypisów w utworach Kochanowskiego wynika właśnie z tego powodu; problematyka zrozumienia słów, które wyszły z użytku jest znacznie mniejsza.
Polecam w szczególności Pieśni Kochanowskiego. Fraszki mogą zaskoczyć niejedną osobę, która kojarzy je z lat szkolnych. Wszystkie utwory bawią, uczą, a także pomagają zrozumieć mentalność i myśl ludzi tamtej epoki. Obcujemy w dodatku z literaturą klasy najwyższej... czego chcieć więcej?
Dyskusje związane z autorem
Chcesz zadać pytanie autorowi Jan Kochanowski?
Dołącz do grupy "Rozmowy z autorami" i zaproponuj pytania - my zorganizujemy wywiad
Rozpocznij dyskusjęDołącz do grupy "Rozmowy z autorami" i zaproponuj pytania - my zorganizujemy wywiad